Vikipedio: Historio de Franca Lingvo

Diferencoj (de la antaŭa granda revizio) (malgranda ŝanĝo, aŭtora ŝanĝo)

Ŝanĝis: 1c1

Lingvo > Lingvaj Familioj > Hindeŭropana > Latinida Lingvaro > Latino

Lingvo > Lingvaj familioj > Hindeŭropa lingvaro > Latinida lingvaro > Franca Lingvo

Forpreniĝis: 3,10d2

nomo: Français

parolantoj: 125 milionoj (42% kiel fremda lingvo)

landoj: Francio kaj la landoj de gxia eksimperio?: Kanado, Algxerio,
Haitio, Eburbordo, Belgio, Zairio, ktp

origino: de la vulgara latina
de Francio (precipe de Parizo), cx 950

skribo: latina

Ŝanĝis: 12,13c4,11

specimeno:
la Patro Nia

Nomo.......... Français [franse] ~ La franca lingvo
Parolantoj.... 125 milionoj (42% kiel fremda lingvo)
Landoj........ Francio kaj la landoj de gxia eksimperio?: Kanado, Alĝerio, Haitio,
Eburbordo?, Belgio, Zairio, ktp.
Origino....... Vulgara latina de Francio (precipe de Parizo), cx. 950 p.K.
Skribo........ Latina

Specimeno : la Patro Nia.

Ŝanĝis: 17,28c15,24

Notre Père qui es aux cieux!

Que ton nom soit sanctifié;

que ton règne vienne;

que ta volonté soit faite

sur la terre comme au ciel.

Donne-nous aujourd'hui notre pain quotidien;

pardonne-nous nos offenses,

comme nous aussi nous pardonnons à ceux qui nous ont offensés;

ne nous induis pas en tentation,

mais délivre-nous du malin.

Notre Père qui es aux cieux !

Que ton nom soit sanctifié ;

Que ton règne vienne ;

Que ta volonté soit faite

Sur la terre comme au ciel.

Donne-nous aujourd'hui notre pain quotidien ;

Pardonne-nous nos offenses,

Comme nous pardonnons aussi à ceux qui nous ont offensés ;

Ne nous induis pas en tentation,

Mais délivre-nous du mal.

Ŝanĝis: 32,73c28

La franca lingvo estas
latinida lingvo parolata de 125
milionoj (41,6% kiel dua lingvo), precipe en Francio, Belgio,
Svislando, Kanado, Haitio, Okcidenta Afriko kaj Polinezio. Gxi estas
oficiala lingvo de UNO kaj unu el la cxefaj internaciaj lingvoj en
Afriko. La franca estas la plej disvastigita lingvo en la mondo kaj, kun
la angla lingvo, gxi estas unu el la du vere mondaj
lingvoj.

La franca estis unu el la cxefaj fontoj el kiu
Esperanto pruntis vortojn. Ekzemple:
cxe, oni, dimancxo, cxevalo, mangxi, fermi, frapi .

Laux la Encyclopedia Britannica, almenaux cxi tiuj
nacioj enhavas pli ol unu milionon da francalingvanoj en 1990:

52,8 Francio
6,4 Kanado
5,1 Alĝerio
5,1 Haitio
4,4 Eburbordo?
3,3 Belgio
2,6 Zairo?
2,1 Tunizio?
1,9 Usono
1,8 Kameruno
1,2 Madagaskaro
1,2 Niĝero?
1,2 Svislando

Notu bone ke diversaj nacioj kalkulas siajn lingvanojn malsame.
Ekzemple, la cifero por Usono nur enhavas tiuj, kiuj parolas france
cxe hejmo, sed ne tiuj, kiuj lernis kaj bone regas la lingvon ekster
la hejmo (ekzemple, en infaneco. en lernejo, ktp. La franca estas unu
el la cxefaj lingvoj instruita en usonaj lernejoj). Malmulte de
nacioj kalkulas dualingvanojn de lingvoj neoficialaj.

Historio: ===

-100 ===

Ŝanĝis: 75,79c30

La franca devenas rekte el la
vulgara latina parolita en Francio en la jarcento -I
post la venko de Cezaro. La vulgara latina ne estis la klasika latina
de Cezaro kaj Cicerono?, sed la latina efektive parolata de la
vulgaruloj de la Imperio?, la latina de

La franca lingvo estas latinida lingvo parolata de 125 milionoj (41,6% kiel dua lingvo), precipe en Francio, Belgio, Svislando, Kanado, Haitio, Okcidenta Afriko kaj Polinezio. Gxi estas oficiala lingvo de UNO kaj unu el la cxefaj internaciaj lingvoj en Afriko. La franca estas la plej disvastigita lingvo en la mondo kaj, kun la angla lingvo, gxi estas unu el la du vere mondaj lingvoj.

Ŝanĝis: 81c32,33

la Vulgato.

La franca estis unu el la cxefaj fontoj, el kiu Esperanto pruntis vortojn. Ekzemple:
cxe (chez), oni (on), dimancxo (dimanche), cxevalo (cheval), mangxi (manger), fermi (fermer), frapi (frapper)...

Ŝanĝis: 83,84c35

Ecx en la tagoj de la Imperio, la vulgara latina enhavas
latinidajn ecojn.

Laux la Encyclopedia Britannica, almenaux cxi tiuj nacioj enhavas pli ol unu milionon da francalingvanoj en 1990:

Ŝanĝis: 86c37,51

500

52,8 - Francio
6,4 - Kanado
5,1 - Alĝerio
5,1 - Haitio
4,4 - Eburbordo?
3,3 - Belgio
2,6 - Zairo?
2,1 - Tunizio?
1,9 - Usono
1,8 - Kameruno
1,2 - Madagaskaro
1,2 - Niĝero?
1,2 - Svislando

Ŝanĝis: 88,90c53

Dum 500-1000, post la disfalo de Romio, la latina de Francio,
plejparte izolita de la latina de Hispanio kaj Italio, farigxis iom
post iom nova lingvo: la franca mem.

Notu bone, ke diversaj nacioj kalkulas siajn lingvanojn malsame. Ekzemple, la cifero por Usono enhavas nur tiuj, kiuj parolas france hejme, sed ne tiuj, kiuj lernis kaj bone regas la lingvon ekster la hejmo - ekzemple, en infaneco, en lernejo, ktp. (la franca estas unu el la cxefaj lingvoj instruita en usonaj lernejoj). Malmulte de nacioj kalkulas dualingvanojn de lingvoj neoficialaj.

Ŝanĝis: 92c55

1000

Historio :

Ŝanĝis: 94,99c57

En 1066, francalingvanoj atakis kaj regis Brition, profunde
influinte la disvolvigxon de la
angla, kiu ecx hodiaux enhavas multe de francaj vortoj. En la
jarcento XII, la provenca, la franca de la sudo, floris inter la
trobadoroj.
Ecx en tiama Italio, la franca estis la komuna lingvo inter komercistoj.

; - 100. : La franca devenas rekte de la vulgara latina parolita en Gauxlio (la antikva Francio) en la jarcento I a.K. post la venko de Cezaro. La vulgara latina ne estis la klasika latina de Cezaro kaj Cicerono?, sed la latina efektive parolata de la vulgaruloj de la Imperio?, la latina de la Vulgato. Ecx en la tagoj de la Imperio, la vulgara latina enhavis latinidajn ecojn.

Ŝanĝis: 101c59

1500

; 500. : Dum 500-1000, post la disfalo de Romio, la latina de Francio, pliparte izolita de la latina de Hispanio kaj Italio, farigxis iom post iom nova lingvo: la franca mem.

Ŝanĝis: 103,104c61

Dum 1200-1900, la nacia registaro en Parizo disvastigis sian
dialekton tra la tuta lando.

; 1000. : En 1066, francalingvanoj atakis kaj regis Brition, profunde influonte la disvolvigxon de la angla, kiu ecx hodiaux enhavas multe de francaj vortoj. En la jarcento XII, la provenca - la franca de la sudo - floris inter la trobadoroj. Ecx en la tiama Italio, la franca estis la komuna lingvo inter komercistoj.

Ŝanĝis: 106,110c63

En la jarcentoj XVIII kaj XIX, la franca estis la
internacia lingvo de kulturo? kaj diplomatio en la Okcidento. Pro tio,
Marie CURIE, ekzemple, plenagxigxis en Pollando sed, kiel plenagxulo
kaj sciencisto, logxis kaj laboris en Francio. Tio ankoraux okazas
ecx hodiaux, sed estas pli ofte per la angla.

; 1500. : Dum 1200-1900, la nacia registaro en Parizo disvastigis sian dialekton tra la tuta lando: la francilia franca farigxas la oficiala lingvo en Francio.

Ŝanĝis: 112,119c65

Dum la jarcento XIX kaj XX, la franca estis disvastigita
tra la mondo per la franca imperio, precipe al Afriko, Vjetnamo kaj
Polinezio. Sed la imperio disfalis post 1945, kaj kun tio la potenco
de la franca kiel monda lingvo. La imperio de Britio ankaux disfalis
post la milito, sed la angla estis subtenita de la levigxo de Usono
kiel monda potenco. Aliflanke, la kultura ligilo de Francio kun la
nacioj de sia pasinta imperio estas gxenerale pli forta ol la sama de
Britio.

; Jarcentoj XVIII gxis XIX. : La franca estis la internacia lingvo de kulturo? kaj diplomatio en la Okcidento. Pro tio, Marie CURIE, ekzemple, plenagxigxis en Pollando sed, kiel plenagxulo kaj sciencisto, logxis kaj laboris en Francio. Tio ankoraux okazas ecx hodiaux, sed estas pli ofte per la angla.

Aldoniĝis: 120a67

; Jarcentoj XIX kaj XX. : La franca estis disvastigita tra la mondo per la franca imperio, precipe al Afriko, Vjetnamo kaj Polinezio. Sed la imperio disfalis post 1945, kaj kun tio la potenco de la franca kiel monda lingvo. La imperio de Britio ankaux disfalis post la milito, sed la angla estis subtenita de la levigxo de Usono kiel monda potenco. Aliflanke, la kultura ligilo de Francio kun la nacioj de sia pasinta imperio estas gxenerale pli forta ol la sama de Britio.

Ŝanĝis: 122c69,70

/Priparolu

/Priparolu? pri Franca Lingvo.

	Revizio 17 . . (redakteto) April 6, 2002 11:20 pm fare de Xavy
	Revizio 16 . . (redakteto) February 14, 2002 5:43 pm fare de Brion VIBBER [hindeuxropana -> a]
	Revizio 14 . . January 24, 2002 7:24 am fare de Stefano KALB