Etnografio >
Etno >
Altaja Familio > Turka Grupo
Turka grupo Grupo de popoloj en Altaja lingvofamilio. La plej multnombraj popoloj de la grupo: Turkoj, Uzbekoj, Azerbajĝananoj, Kazaĥoj, Tataroj, Ujguroj.
Etnoj de la grupo | Kvanto |
Oguza subgrupo |
Turkoj | 53.300.000 |
Azerbajĝananoj | 17.000.000 |
Turkmenoj | 4.600.000 |
Gagauzoj | 220.000 |
Kaĝaroj | 30.000 |
Kipĉaka subgrupo |
Kazaĥoj | 9.420.000 |
Tataroj | 5.520.000 |
Kirgizoj | 2.660.000 |
Baŝkiroj | 1.420.000 |
Karakalpakoj | 423.000 |
Kumikoj | 282.000 |
Krimeaj Tataroj | 272.000 |
Karaĉajanoj | 150.000 |
Balkaroj | 78.000 |
Karluka subgrupo |
Uzbekoj | 18.500.000 |
Ujguroj | 7.770.000 |
Sudsiberia subgrupo |
Tuvanoj | 198.400 |
Ĥakasoj | 80.300 |
Altajanoj | 70.800 |
Jakuta subgrupo |
Jakutoj | 380.000 |
Bolgara subgrupo |
Ĉuvaŝoj | 1.845.000 |
ALTAJANOJ
- Nomo: [m] altaj-kiĵi; [f] Altaiens; [r] altajci
- Popolo en Altaja Respubliko (59 mil). Kvanto: en Rusia Federacio 69 mil (1992).
- Lingvo: altaja.
- Kredantoj: ortodoksuloj, parto - baptistoj; konservigas tradiciajn konfesojn.
AZERBAJĜANANOJ, azerbaĝanuloj
- Nomo: [m] azerbajĝanlilar, azeriler; [f] Azerbaidjanais; [r] azerbajĝanci
- Popolo, ĉefloĝantoj de Azerbajĝano (5,8 mln, 1992). Loĝas ankaŭ en Irano (10,43 mln), Rusio (336 mil), Kartvelio (307 mil), Kazaĥstano (90 mil), Armenio kaj aliaj landoj. Totala kvanto: 17,2 mln (1992).
- Dividiĝas je subetnaj grupoj: Ajrumoj, Afŝaroj, Bajatoj, Karadaganoj, Karapapaĥoj, Ŝahsevenoj.
- Lingvo: azerbajĝana.
- Raso: suda branĉo de europoida raso.
- Kredantoj: precipe muzulmanoj-ŝiaistoj.
BALKAROJ
- Nomo: [m] taulula; [f] Balkars; [r] balkarci
- Popolo en Rusio, en Kabardio-Balkario (71 mil). Entute en Rusia Federacio 78 mil (1992).
- Lingvo: karaĉaj-balkara.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
BAŜKIROJ
- Nomo: [m] baŝkort; [f] Bachkirs; [r] baŝkiri
- Popolo en Rusio, ĉefloĝantoj de Baŝkirio (864 mil). Entute en Rusia Federacio ĉ. 1,35 mln (1992). Loĝas ankaŭ en Kazaĥstano (42 mil), Uzbekistano (35 mil) k.a.
- Lingvo: baŝkira.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
ĈUVAŜOJ
- Nomoj: [m] ĉavaŝ; [f] Tchouvaches; [r] ĉuvaŝi
- Popolo, ĉefloĝantoj de Ĉuvaŝio (907,6 mil), Loĝas ankaŭ en Baŝkirio, Tatarstano, najbaraj regionoj. Entute en Rusia Federacio 1773,6 mil (1992).
- Lingvo: ĉuvaŝa.
- Kredantoj: ortodoksuloj.
GAGAUZOJ
- Nomo: [f] Gagaouzes; [r] gagauzi
- Popolo en Moldavio (153 mil) kaj Ukrajnio? (32 mil, 1992). Loĝas ankaŭ en Rusio (ĉ. 10 mil), Bulgario, Rumanio, Grekio kaj Turkio. Totala kvanto: 220 mil (1992).
- Lingvo: gagauza.
- Kredantoj: ortodoksuloj.
ĤAKASOJ
- Nomoj: [m] ĥakas; [f] Hakasses; [r] ĥakasi (malnova - abakanaj kaj minusinaj tataroj)
- Popolo en Ĥakasio (62,9 mil), Entute en Rusia Federacio 79 mil (1989).
- Lingvo: ĥakasa.
- Kredantoj: ortodoksuloj, konservigas tradiciajn konfesojn.
JAKUTOJ
- Nomoj: [m] saĥa; [f] Yakoutes; [r] jakuti
- Popolo, ĉefloĝantoj de Jakutio? (365 mil), Totala kvanto: 382 mil (1992).
- Lingvo: jakuta.
- Kredantoj: ortodoksuloj.
KAĜAROJ
- Nomo: [f] Kadjars; [r] kaĝari
- Popolo en nordo de Irano. Devenas de unu el kizilbaŝa tribo, 30 mil (1987).
- Lingvo: de turka grupo.
- Laŭ religio - muzulmanoj-ŝiaistoj, parto - sunaistoj.
KARAĈAJANOJ
- Nomo: [m] karaĉajlila; [f] Karatchaeviens; [r] karaĉajci
- Popolo en Karaĉajio-Ĉerkesio (129 mil) kaj Stavropola regiono. Entute en Rusio 150 mil (1992).
- Lingvo: karaĉaj-balkara.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
KARAKALPAKOJ
- Nomo: [f] Karakalpaks; [r] karakalpaki
- Popolo en Mez-Azio?, precipe en Uzbekistano, en Karakalpakstano? (412 mil, 1992); 5 mil Loĝas ankaŭ en Afganio (1992). en Rusio - 6 mil
- Lingvo: karakalpaka.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
KAZAĤOJ
- Nomo: [m] kazak; [f] Kazakhs; [r] kazaĥ
- Popolo, ĉefloĝantoj de Kazaĥstano (pli ol 6,54 mln, 1992). Loĝas ankaŭ en Uzbekistano (808 mil), Turkmenio? (87 mil), Kirgizio? (37 mil), Taĝikio? kaj Rusio (635,9 mil); enĈinio (1,115 mln, 1992), Mongolio? (125 mil) k.a. Totala kvanto: 9,42 mln
- Lingvo: kazaĥa.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
KIRGIZOJ
- Nomo: [m] kirgiz; [f] Kirghizes; [r] kirgizi
- Popolo, ĉefloĝantoj de Kirgizio? (2,23 mln). en Uzbekistano 175 mil, Taĝikio? 64 mil. Rusio 42 mil (1992); en Ĉinio 150 mil (1987).
- Lingvo: kirgiza.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
KRIMEAJ TATAROJ
- Nomo: [f] Tatars de Crimea; [r] krimskije tatari
- Popolo en Ukrajnio? (Krimeo?, Hersona regiono), ankaŭ en Uzbekistano, Rusia Federacio (Nord-Kaukazio?). Ĉ. 272 mil (1992).
- Lingvo: krimea-tatara.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
KUMIKOJ
- Nomo: [f] Koumyks; [r] kumiki
- Popolo en Dagestano (232 mil). Entute en Rusia Federacio 282 mil (1992).
- Lingvo: kumika.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
NOGAJANOJ
TALIŜOJ
- Nomoj: [f] Talychs; [r] taliŝi
- Popolo en sudoriento de Azerbajĝano (21,1 mil, 1989) kaj en nordo de Irano (100 mil, 1992).
- Lingvo: taliŝa.
- Kredantoj: muzulmanoj-ŝiaistoj, parto - sunaistoj.
TATAROJ
- Nomoj: [m] tatar; [f] Tatares; [r] tatari
- Popolo, ĉefloĝantoj de Tatarstano (1,765 mln, 1992). Loĝas ankaŭ en Baŝkirio, [Maria Respubliko]?, Mordovio?, Udmurtio, Ĉuvaŝio, en aliaj regionoj de Rusia Federacio. Oni nomigas tataroj ankaŭ turklingvaj popoloj de Siberio? (siberiaj tataroj), Krimeo (krimeaj tataroj) k.a. Totala kvanto: 6,71 mln, inter ili en Rusia Federacio (sen krimeaj tataroj) 5,52 mln (1992).
- Lingvo: tatara. Kredantoj - muzulmanoj-sunaistoj.
- NAGAJBAKOJ. Nomoj: [f] Nagaibaks; [r] nagajbaki - Etnografia grupo de tataroj, idoj de baptitaj en XVI jc nogajanoj. Loĝas en Baŝkirio kaj Ĉeliabinska regiono (Rusia Federacio). Kvanto: 6 mil (1992). *Lingvo: tatara. *Kredantoj: ortodoksuloj.
TURKMENOJ
- Nomoj: [m] turkmen; [f] Turkmenes; [r] turkmeni
- Popolo, ĉefloĝantoj de Turkmenio? (2,537 mln, 1992). Loĝas ankaŭ en Afganio, Irano, Turkio kaj aliaj landoj. Totala kvanto: 4,6 mln
- Lingvo: turkmena.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
TURKOJ
- Nomoj: [m] tjurk; [f] Turcs; [r] turki
- Popolo, ĉefloĝantoj de Turkio (50 mln). En konsisto de Turkoj troviĝas subetnaj grupoj - Jurjukoj, Taĥtaĝoj, Abdaloj, Zejbekoj.
- Antropologie malsamspecaj, sed plimulto apartenas al balkano-kaŭkaza branĉo de europoida raso. Totala kvanto: 53,3 mln (1992).
- Lingvo: turka.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
TUVANOJ
- Nomoj: [m] tiva; [f] Touvas; [r] tuvinci
- Popolo, ĉefloĝantoj de Tuvo? (198,4 mil). Entute en Rusio 206,2 mil (1992). Totala kvanto: 207 mil (1992), Loĝas ankaŭ en Mongolio? kaj Ĉinio.
- Lingvo: tuvana.
- Kredantoj: lamaistoj.
UJGUROJ
- Nomoj: [m] ujgur; [f] Ouigours; [r] ujguri
- Popolo en Ĉinio (7,5 mln, 1992). Loĝas ankaŭ en Kazaĥstano, Kirgizio?, Uzbekistano k.a. Totala kvanto: 7,77 mln
- Lingvo: ujgura.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.
UZBEKOJ
- Nomoj: [m] uzbek; [f] Ouzbeks; [r] uzbeki
- Popolo, ĉefloĝantoj de Uzbekistano (14,145 mln, 1992). Loĝas ankaŭ en Afganio (pli ol 1,7 mln), Taĝikio? (ĉ. 1,2 mln), Kazaĥstano (332 mil) k.a. Totala kvanto: 18,5 mln.
- Apartenas al Pamira-Fergana branĉo de europoida raso.
- Lingvo: uzbeka.
- Kredantoj: muzulmanoj-sunaistoj.