Vikipedio: Anglio

Anglio estas la plej granda reĝlando de la nacioBritio. La areo de Anglio (angle: England), estas 130.359 km², kaj la loĝantaro de Anglio estis 49.807.082, aŭ preskaŭ 50 milionoj, en 2000. La ĉefurbo de Anglio, kaj la plej granda urbo, estas Londono?.

Anglio situas en la suda kaj orienta parto de Britio. Norde, la rivero Tweed kaj la montetaro Cheviot apartas Anglion de Skotlando. Okcidento estas Kimrio. Maniko? kaj la [Maro Norda]? apartigas Anglion de la eŭropa kontinento. Estas nur 35 km da Markolo? inter Dovero kaj Francio, kaj hodiaŭ estas tunelo inter Anglio kaj Eŭropo sub la markolo.

Malaltaj, ondantaj, fekundaj ebenaĵoj kovras multe da Anglio, sed estas montaroj en la norda kaj okcidenta parto de la reĝlando. La klimato de Anglio estas mezvarma kaj malseka pro la influo de la Atlantika [Golfa Fluo]?.

La nomo "Anglio" devenas de la anglosaksoj?, ĝermanoj kiuj invadis Brition en la finaj jaroj de Romio?.

La originaj loĝantoj de Anglio estis la iberoj?. Ili uzis bronzon, kaj verŝajne starigis la monolitojn de Stonehenge?.
La keltoj invadis la landon dekde la 6-a jarcento a.K. Estis du grupoj, la gaeloj kaj la britonoj-kimroj. Ili uzis feron kaj minis stanon.
Je la jaroj 55 kaj 54 a.K., Julio Cezaro atingis Anglion, kaj subigis la keltajn tribestrojn. Je la jaro 43 p.K. la roma imperiestro Klaŭdio? komplete konkeris Anglion. Dum ĉirkaŭ 400 jaroj, Anglio estis parto de la [Romia Imperio]?. La romioj konstruis bonajn vojojn, fuortojn, muregojn, kaj fondis multajn urbojn, kiel Londinium (Londono?).
Dum la kvina jarcento, Ĝermanaj triboj de Jutlando kaj Englando (nuntempe Danio) kaj de Saksio (nuntempe Germanio) invadis Anglion, kaj fondis regnojn. Ili parolis lingvon, kiu evoluis dum la jarcentojn en la moderna angla lingvo.
Dum la naŭa jarcento, [Alfredo la Granda]? (871-901) de la regno de Wessex defendis Anglion de alia dana invado.
Je 1066, William, normana duko de Francio, konkeris la Anglion de Edvardo la Konfesinto. Dum kelkaj jarcentoj, la noblaro de Anglio parolis la francan de la normanoj.
[Rikardo la 1-a]?, la Leonkuraĝa, devis signaturi la Grandaĉarton? (Magna Charter). Ĉi tiu ĉarto donis pli da rajtojn al la popolo.
Dum la rego de [Elizabeta 1-a]? (1558-1603) Anglio prosperis. Post la venko de la [Hispana Militŝiparo]? (1588), Anglio komencis esplori, komerci, kaj kolonii en multaj regionoj de la mondo. La verkoj de Ŝekspiro kaj aliaj verkistoj, kaj la fama traduko de la Biblio en 1611, estigis la anglan kiel granda literatura vehiklo.