Nikolao MAKIAVELO (1469-1527) (itale, Niccolo Machiavelli) |
Nikolao MAKIAVELO (1469-1527) (itale, Niccolo Machiavelli) |
Princo</cite> (1513), manlibro por la regnestro, en kiu Makiavelo konsilis la princon agi ecx hipokrite kaj malmorale por forsavi kaj |
Princo</cite> (1513), manlibro por la regnestro, en kiu Makiavelo konsilis la princon agi ecx hipokrite kaj malmoral e por forsavi kaj |
profundan scion pri historio el la biblioteko. |
profundan scion pri his torio el la biblioteko. |
En 1494, la Medicxioj estis renversitaj kaj la florenca respubliko? estis starigita. En 1498, Makiavelo, malnoblulo, farigxis la alilanda sekratario por la respubliko. Aldone al lia scio pri historio, li posedis menson tre inteligentan kaj subtilan. Li legis homojn |
En 1494, la Medicxioj estis renversitaj kaj la florenca respubliko? estis starigita. En 1498, Makiavelo, malnoblulo, farigxis la alilanda sekretario por la respubliko. Aldone al lia scio pri historio, li posedis menson tre inte ligentan kaj subtilan. Li legis homojn |
tra Italion kaj al Francio, Svislando kaj Germanio. Li parolis kun regxoj, |
tra Italion kaj al Francio, Svislando kaj Germanio. Li p arolis kun regxoj, |
En 1512, la respubliko falis kaj la Medicxioj revenis, kiuj |
En 1512, la respubliko falis kaj la Medicxioj revenis, kiuj |
antikvulojn kaj verkis siajn majstrajxojn: La Princo (1513) kaj la Diskursoj (1519). |
antikvulojn kaj verkis siajn majstrajxojn: La Princo (1513) kaj la Diskursoj (1519). |
prediko, cxar "mi ne praktikas tion". Li parolis kun princoj, ludis kun |
prediko, cxar "mi ne praktikas tion". Li par olis kun princoj, ludis kun |
La Princo: Tra la epokoj, sagxuloj konsilas la |
La Princo: Tra la epokoj, sagxuloj ko nsilas la |
la disfalon de la florenca respubliko en 1512 pro la justa koro de |
la disfalon de la florenca respubliko en 1512 pro la justa koro de |
deca di Tito Livio</cite> (1519), diskursoj pri la historio de Livio pri la |
deca di Tito Livio</cite> (1519), diskursoj pri la historio de Livio pri la |
dauxra. Laux Makiavelo, la roma respubliko estas la plej bona modelo |
da uxra. Laux Makiavelo, la roma respubliko estas la plej bona modelo |
disfalo de la Imperio? al 1492. Verkita kaj dedicxita al papo Klemento VII |
disfalo de la Imperio? al 1492. Verkita kaj dedicxita al papo Klemento la Sepa |
Makiavelo estis filo de malnobla leĝisto kaj bienisto. Lia patro havis nemalgrandan bibliotekon kaj ŝatis legi: foje li gajnis ekzempleron de Livio kiel pago por indeksado. Makiavelo ankaŭ ŝatis legi kaj gajnis profundan scion pri his torio el la biblioteko.
En 1494, la Mediĉioj estis renversitaj kaj la florenca respubliko? estis starigita. En 1498, Makiavelo, malnoblulo, fariĝis la alilanda sekretario por la respubliko. Aldone al lia scio pri historio, li posedis menson tre inte ligentan kaj subtilan. Li legis homojn ne nur laŭ vorto, sed ankaŭ laŭ ago, mieno kaj motivo. Li fidis sian analizon kaj scion, ne la opinion de la multaj. Kiel sekratario li vojaĝis tra Italion kaj al Francio, Svislando kaj Germanio. Li p arolis kun reĝoj, papoj, generaloj kaj kardinaloj kaj gajnis grandan sperton pri efektiva politiko.
En 1512, la respubliko falis kaj la Mediĉioj revenis, kiuj sendis Makiavelon al malliberejo. Torturinte lin kaj ne trovinte kulpon en li, ili fine liberigis lin. Sen posteno, Makiavelo forlasis Florencon kaj iris al la bieno, kiun li heredis de lia patro, por loĝi. Tie li studis la antikvulojn kaj verkis siajn majstraĵojn: La Princo (1513) kaj la Diskursoj (1519).
...
Spite de lia konsilo al princoj, Makiavelo mem ne havis koron glacian kaj kruelan. Li estis amikema, sprita kaj grandanima. Li estis bona amiko, bona patro, bona civitano. Li iris al meso?, sed ne aŭskultis al la prediko, ĉar "mi ne praktikas tion". Li par olis kun princoj, ludis kun buĉistoj kaj muelistoj kaj vizitis publikinojn kaj astrologojn.
Makiavelo konis Leonardon. Ili amikiĝis kiam Leonardo laboris por Cezaro Borĝio.
La Princo: Tra la epokoj, saĝuloj ko nsilas la princon esti justa, prudenta, modera kaj celi la amon de sia regataro. Cicerono? estas bona ekzemplo de tia konsilo. Sed Makiavelo, kiu ĵus vidis la disfalon de la florenca respubliko en 1512 pro la justa koro de Soderini, ne volis pensi pri la princo ideala sed la princo praktika kaj efika.
La agoj de princoj kaj homoj, diris Makiavelo, ĉiam estas pelitaj de la samaj pasioj. Tial, per scio pri la agoj de granduloj lernita de li de longa sperto de la moderna kaj senĉesa legado de la antikva, Makiavelo posedis grandan praktikan scion pri la arto de regnestro, pri la ago kiu profitas la regnon, kaj pri la ago kiu malprofitas.
...
Diskursoj: Kvankam La Princo estas la plej fama el liaj libroj, la plej grava estis Discorsi sopra la prima deca di Tito Livio (1519), diskursoj pri la historio de Livio pri la roma respubliko. En la Diskursoj Makiavelo klarigas sian tutan filozofion pri historio, politiko kaj la fondo de respubliko forta kaj da ŭra. Laŭ Makiavelo, la roma respubliko estas la plej bona modelo (kvankam la de Venecio estis pli longdaŭra kaj paca)...
Historio florenca: historio de Florenco de la disfalo de la Imperio? al 1492. Verkita kaj dediĉita al papo Klemento la Sepa (Julio de Mediĉio). Per komparo al la roma respubliko, Makiavelo montras kial Florenco estas tiel malforta kaj politike malfeliĉa. En la libro, Makiavelo kritikis la Mediĉiojn per la buŝoj de iliaj malamikoj.
Makiavelo ankaŭ verkis komediojn (Mandragola, inter aliaj) kaj poezio?n. Li neniam verkis tragedion.
La lingvo kaj stilo de lia prozo estis tre bona, sed lia poezio estis meza. Li skribis en la itala (la toskana, pli precize), ne en la latina. Li regis la latinan, sed ĝenerale li skribis por Italio, ne por Eŭropo.
...
...