Historio-geografia provinco en centra Kartvelio. Ĉefe en la teritorio de Kartli okazis formiĝo de Kartvela ŝtato kaj popolo. Nomoj: kartvele - Kartli, en antikva epoko - Iberia; ruse - Kartalinia, Iveria. Laŭ fluo de la rivero Mtkvari?, ĝi dividiĝis je 3 partoj:
De IV jc. a.K. - Kartlia reĝlando (Iberio) kun centro en Mcĥeta, pli poste en Tbilisi. De X jc. - kerno de unuiĝinta Kartvelia Ŝtato, dum XV-XVIII jc. - Kartlia reĝlando. Dum 16-18 jc batalis kontraŭ iranaj kaj turkaj invadantoj. De 1801 jaro aliĝis al Rusia Imperia.