Item in alio tomo sub Iohanne XV papa Dagome iudex et Ote senatrix |
:Item in alio tomo sub Iohanne XV papa Dagome iudex et Ote senatrix |
[6] Some translate ,,longum mare as ,,long sea and some as ,,Pomorze'', |
[6] Some translate longum mare as long sea and some as Pomorze, |
country were regions ,,attached'' to it as, probably, conquered provinces. |
country were regions attached to it as, probably, conquered provinces. |
Polish translation: Podobnie w innym tomie z czasów papieża Jana XV Dagome [1], pan [2], i Ote, pani [3] i synowie ich Mieszko i Lambert (nie wiem, jakiego to plemienia ludzie, sądzę jednak, że to byli Sardyńczycy, poniewać ci są rządzeni przez czterech "panów") mieli nadać świętemu Piotrowi w caości jedno państwo, które zwie się Schinesghe [4] z wszystkimi swymi przynależnościami w tych granicach, jak się zaczyna od pierwszego boku wzduż morza [5] [dalej] granicą Prus aż do miejsca, które nazywa się Ruś, a granicą Rusi [dalej] ciągnąc aż do Krakowa i od tego Krakowa aż do rzeki Odry, prosto do miejsca, które nazywa się Alemure [6], a od tej Alemury aż do ziemi Milczan i od granicy Milczan prosto do Odry i stąd idąc wzduż rzeki Odry aż do rzeczonego państwa Schinesghe [1] Nie ma dziś wątpliwości, że pod tym imieniem należy rozumieć Mieszka I; wątpliwość wzbuda tylko to, czy jest to będny zapis jego waściwego imienia, czy też chodzi tu, jak przypuiszcza się (H. Łowmiański), o jego drugie chrześcijańskie imię, np. Dago, Dagon, Dagobert itp., co stanowczo odrzucam. [2] "Iudex" oznaczao w Rzymie, jak i w Bizancjum ("archon") w zasadzie dostojnika sprawującego wadzę zleconą; nikiedy jednak może oznaczać wadcę samodzielnego (H. Łowmiański); zwróćmy jednak uwagę, że imieniem "iudex" określano także żyupanów, książąt plemiennych sowiańskich na Bakanach; w każdym razie należy się stanowczo sprzeciwić próbom poprawienia tekstu na: "dux", "rex". [3] "Senatrix" w tym kontekścieoznacza dostojną panią, żonę "iudexa"; nie ma bowiem określenia: "iudicissa", choć jest: "ducissa". [4] Ogólnie przeważa mniemanie, że chodzi tu o Gniezno, a zatem o "państwo gnieźnienińskie"; należy odrzucić przypuszczenie, jakoby występowa tu Szczecin w ujściu Odry. [5] "Longum mare" niektórzy tumaczą już to jako 'dugie morze', co nic nie znaczy, już to jako: 'po-morze', 'Pomorze'; w tym drugim wypadku trzeba by zmienić przekad caego zdania: "[...] jedno państwo, które zwie się Schinesghe z wszystkimi swymi przynależnościami w tych granicach, jak się [ono] zaczyna, [mianowicie] od pierwszego boku Pomorze [dalej] granicą Prus [...]"; ale ta wersja wydaje się mniej prawdopodobna. Pomroze w roku 990 znajdowao się w obrębie granic państwa polskiego, jak to wynika z zaożenia tu w roku 1000 biskupstwa w Koobrzegu. [6] Miejscowość, terytorium nieznane; jedni sądzą, że chodzi tu ogólnie o Morawy, drudzy, że o Oomuniec morawski, inni jeszcze inaczej; najprawdopodobniej chodzi jednak o Morawy, na co wskazuje końcówka nazwy: "-mure". [7] Jeżeli "civitas" będziemy tu rozumieli w sensie terytorialnym, to nie ma potrzeby ponownego doprowadzania granicy aż do brzegu morskiego; jest rzeczą widoczną, że "państwo Schinesghe" stanowio pewną odrębną caość, do której reszta ziem polskich doączona bya w formie "przynależności"; jedną z nich mogo być już wówczas Pomorze; państwo gnieźnieńskie dochodzio do Odry w rejonie Lubusza; tutaj zatem kończy się opis granic państwa Mieszkowego. /Talk? |
NOTE: footnotes are summary of arguments from Labuda's book. /Talk? |