Riveroj

Geografio > Riveroj

---

Rivero sin prezentas akvomason, kiu fluas en natura fluejo kaj sin nutras per surfacaj kaj subteraj akvoj de sia baseno. Pri la esplorado de riveroj okupiĝas unu el branĉoj de tera hidrologio - rivera hidrologio.

Rivero kun siaj alfluantoj formas riveran sistemon, kies karaktero kaj evoluo dependas de la klimato, reliefo, geologia strukturo kaj amplekso de la baseno. Riveroj dispartigas je montaraj kaj ebenaĵaj. Laŭtempaj riveroj nomiĝas Uedoj. Ili troviĝas en Saharo kaj aliaj samklimataj regionoj, estas sekaj, sed plenigas de akvoj post pluvegoj.

Rivero estas grava elemento de naturmedio: fonto de trinkebla kaj industria akvoj, natura akvovojo, fonto de hidroenergio, hejmo de fiŝoj kaj aliaj organismoj. Akvoj de multaj riveroj, precipe en evoluitaj landoj, estas malpuraj. Oni uzas ĉiajn rimedojn, leĝdonajn, teknikajn, sanitarajn, por limigi kaj eviti trafon de malpuraĵoj en riveroj.

Riveroj, kiuj pasas sur la teritorioj de kelkaj landoj, estas malfermitaj por komercŝipoj (Danubo, Rejno, Kongo). Regulojn de rivernavigado determinas internaciaj trajtoj.

Plej longaj riveroj:

Nomo	Longo, km	Nomo	Longo, km
Amazono? (+Ukajalo)	7,025	Mekongo?	4,500
Nilo? (+Kagera)	6,671	Amuro? (+Ŝilka-Onon)	4,440
Misisipo? (+Misurio)	6,212	Leno?	4,400
Jangzio? (Blua rivero)	5,800	Kongo? (+Lualabo)	4,320
Obo? (+Irtiŝo)	5,410	Makenzio? (+Atabasko)	4,240
Hoangho? (Flava rivero)	4,845	Nigero?	4,160
Parano? (+Grande)	4,700	Jeniseo?	4,092

Aliaj konataj riveroj:

• en Eŭropo: Danubo? – Vistulo? – Elbo? – Rodano? – Sejno? – Skeldo? – Tibro? – Luaro – Garono? – Tamizo? – Dnepro? – Dono?
• en Azio: Eŭfrato? – Tigriso? – Induso? – Gango? – Sir-Dario? – Amu-Dario? – Kura? – Arakso? – Ĝejhano? – Brahmaputro? – Iravadio?
• en Afriko: Senegalo? – Voltao? – Nigero? – Zambezio?
• en Ameriko: Parano? – Jukono? – [Sankta Laŭrenco]? – Kolorado? – Rio-Grando? – Kolumbio? – Orinoko?
• en Aŭstralio: Murejo? – Darlingo?

Vd. ankaŭ [Nomoj de Riveroj]?