[Home]Dagome Iudex

HomePage | Recent Changes | Preferences

Difference (from prior major revision) (no other diffs)

Changed: 3c3
Item in alio tomo sub Iohanne XV papa Dagome iudex et Ote senatrix
:Item in alio tomo sub Iohanne XV papa Dagome iudex et Ote senatrix

Changed: 37c37
[6] Some translate ,,longum mare as ,,long sea and some as ,,Pomorze'',
[6] Some translate longum mare as long sea and some as Pomorze,

Changed: 42c42
country were regions ,,attached'' to it as, probably, conquered provinces.
country were regions attached to it as, probably, conquered provinces.

Changed: 45,96c45,46
Polish translation:

Podobnie w innym tomie z czasów papieża Jana XV Dagome [1], pan [2],
i Ote, pani [3] i synowie ich Mieszko i Lambert (nie wiem, jakiego to
plemienia ludzie, sądzę jednak, że to byli Sardyńczycy, poniewać ci są
rządzeni przez czterech "panów") mieli nadać świętemu Piotrowi w caości
jedno państwo, które zwie się Schinesghe [4] z wszystkimi swymi
przynależnościami w tych granicach, jak się zaczyna od pierwszego boku
wzduż morza [5] [dalej] granicą Prus aż do miejsca, które nazywa się
Ruś, a granicą Rusi [dalej] ciągnąc aż do Krakowa i od tego Krakowa
aż do rzeki Odry, prosto do miejsca, które nazywa się Alemure [6],
a od tej Alemury aż do ziemi Milczan i od granicy Milczan prosto do
Odry i stąd idąc wzduż rzeki Odry aż do rzeczonego państwa Schinesghe

[1] Nie ma dziś wątpliwości, że pod tym imieniem należy rozumieć Mieszka
I; wątpliwość wzbuda tylko to, czy jest to będny zapis jego waściwego
imienia, czy też chodzi tu, jak przypuiszcza się (H. Łowmiański), o jego
drugie chrześcijańskie imię, np. Dago, Dagon, Dagobert itp., co stanowczo
odrzucam.
[2] "Iudex" oznaczao w Rzymie, jak i w Bizancjum ("archon") w zasadzie
dostojnika sprawującego wadzę zleconą; nikiedy jednak może oznaczać
wadcę samodzielnego (H. Łowmiański); zwróćmy jednak uwagę, że imieniem
"iudex" określano także żyupanów, książąt plemiennych sowiańskich na
Bakanach; w każdym razie należy się stanowczo sprzeciwić próbom
poprawienia tekstu na: "dux", "rex".
[3] "Senatrix" w tym kontekścieoznacza dostojną panią, żonę "iudexa";
nie ma bowiem określenia: "iudicissa", choć jest: "ducissa".
[4] Ogólnie przeważa mniemanie, że chodzi tu o Gniezno, a zatem o
"państwo gnieźnienińskie"; należy odrzucić przypuszczenie, jakoby
występowa tu Szczecin w ujściu Odry.
[5] "Longum mare" niektórzy tumaczą już to jako 'dugie morze', co nic
nie znaczy, już to jako: 'po-morze', 'Pomorze'; w tym drugim wypadku
trzeba by zmienić przekad caego zdania: "[...] jedno państwo, które
zwie się Schinesghe z wszystkimi swymi przynależnościami w tych
granicach, jak się [ono] zaczyna, [mianowicie] od pierwszego boku
Pomorze [dalej] granicą Prus [...]"; ale ta wersja wydaje się mniej
prawdopodobna. Pomroze w roku 990 znajdowao się w obrębie granic
państwa polskiego, jak to wynika z zaożenia tu w roku 1000 biskupstwa
w Koobrzegu.
[6] Miejscowość, terytorium nieznane; jedni sądzą, że chodzi tu ogólnie
o Morawy, drudzy, że o Oomuniec morawski, inni jeszcze inaczej;
najprawdopodobniej chodzi jednak o Morawy, na co wskazuje końcówka
nazwy: "-mure".
[7] Jeżeli "civitas" będziemy tu rozumieli w sensie terytorialnym, to
nie ma potrzeby ponownego doprowadzania granicy aż do brzegu morskiego;
jest rzeczą widoczną, że "państwo Schinesghe" stanowio pewną odrębną
caość, do której reszta ziem polskich doączona bya w formie
"przynależności"; jedną z nich mogo być już wówczas Pomorze; państwo
gnieźnieńskie dochodzio do Odry w rejonie Lubusza; tutaj zatem kończy
się opis granic państwa Mieszkowego.

/Talk
NOTE: footnotes are summary of arguments from Labuda's book.
/Talk

This is full text of Dagome Iudex in latin, from Labuda book, with some shortenings.

Item in alio tomo sub Iohanne XV papa Dagome iudex et Ote senatrix
et filii eorum: Misicam et Lambertus - nescio cuius gentis homines, puto autem Sardos fuisse, quoniam ipsi a III iudicibus reguntur - leguntur beato Petro contulisse unam civitatem in integro, que vocatur Schinesghe, cum omnibus suis pertinentiis infra hos affines, sicuti incipit a primo latere longum mare, fine Bruzze usque in locum, qui dicitur Russe et fines Russe extendente usqie in Craccoa et ab ipsa Craccoa usque ad flumen Oddere recte in locum, qui dicitur Alemure, et ab ipsa Alemura usque in terram Milze recte intra Oddere et exinde ducente iuxta flumen Oddera usque in predictam civitatem Schinesghe.

Translation into English: Also in other book from times of papa John XV Dagome [1], lord, and Ote, lady[3], and their sons Mieszko and Lambert[4] (i don't know of which tribe are those people, but i think they are Sardinians, because those are ruled by four lords) were supposed to give to Saint Peter one state in whole, which is called Shinesghe[5] with all its lands in borders, which from one side are started along the sea[6], along the Prussia to the place called Rus, from there to the Cracow and from that Cracow to the river of Oder, straight to place called Alemure[7], and from that Alemure to the land of Milczanie, and from that borders of that people to Oder and from that, going with river of Oder, ending at earlier mentioned state of Shinesghe.

[1] There is no doubt today, that that name describes Mieszko I. Only controversion is: is this wrong writing of his name, or, as some (Łowmiański) think, his second, christian name (Dago, Dagon, Dagobert) [2] Iudex in ancient Rome and in Bizantium (archon) meant someone who made work ordered by someone else, but sometimes it could also mean sovereign ruler. Princes of slavic tribes were sometimes described by that name. Some suggest here error in writing and correct that to dux [3] In this context that means lady [4] What's most controversial is in that document, is that Boleslaw I Chrobry, oldest son of Mieszko, is not mentioned, only sons from marriage with Ote. [5] Most historians think this is mangled writing of Gniezno, capitol of Poland in that time, but some think this could be Szczecin as well. [6] Some translate longum mare as long sea and some as Pomorze, but in 990 Pomorze was probably already in borders of Poland, so more probably first translation is more correct. [7] Alemure could mean some city, or Olomuniec, or Morawy. [8] It seems that state of Gniezno was separate unite, and other parts of country were regions attached to it as, probably, conquered provinces.

NOTE: footnotes are summary of arguments from Labuda's book. /Talk


HomePage | Recent Changes | Preferences
This page is read-only | View other revisions
Last edited December 19, 2001 3:29 pm by Szopen (diff)
Search: