Kontinentoj estas grandaj masivoj de la tera sxelo, kiujn la oceanoj disigas unu de alia kaj kiujn oni povas trapasi, ne transirante maron. Rimarko: la termino “Kontinento” devenas de “Terre Continente”, t.e. seninterrompa tero. |
Kontinentoj estas grandaj masivoj de la tera sxelo, kiujn la oceanoj disigas unu de alia kaj kiujn oni povas trapasi, ne transirante maron. Rimarko: la termino “Kontinento” devenas de “Terre Continente”, t.e. seninterrompa tero. Ne ekzistas oficiala decido pri kiom granda devas esti insulo por esti rigardata "kontinento", kaj inverse; sed gxenerale, oni taksas Groenlandon (2.175.600 km2)la plej grandan insulon kaj Aŭstralion (7.686.589 km2) la plej malgranda kontinento. |
En nuntempa geologia epoko ekzistas kontinentoj: (1) Euxrazio, (2) Nord-Ameriko, (3) Sud-Ameriko, (4) Afriko, (5) Auxstralio, (6) Antarkto. |
En nuntempa geologia epoko ekzistas kontinentoj: (1) Euxrazio, (2) Nord-Ameriko, (3) Sud-Ameriko, (4) Afriko, (5) Auxstralio, (6) Antarkto. |
Malgraux la gxusta difino de la termino “kontinento”, en multaj landoj oni konsideras ilian nombron diverse: 5, 6, 7. Iuj pensas ke Euxropo kaj Azio estas memstaraj kontinentoj, kaj iuj, du aliajn kontinentojn Nord-Ameriko kaj Sud-Ameriko traktas kiel unu kontinenton. |
Malgraux la gxusta difino de la termino “kontinento”, en multaj landoj oni konsideras ilian nombron diverse: 5, 6, 7. Iuj pensas ke Euxropo kaj Azio estas memstaraj kontinentoj, kaj iuj, du aliajn kontinentojn Nord-Ameriko kaj Sud-Ameriko traktas kiel unu kontinenton. Kutime, tion kauxzis konfuzo inter la du vortoj "kontinento" kaj "mondoparto": Dum Aŭstralio estas kontinento, Oceanio estas la mondoparto en kiu trovigxas kaj Auxstralio, kaj insulego Nov-Gvineo?, kaj insularoj Melanezio?, Mikronezio? kaj Polinezio?. |
Homa sxangxo de kontinentojLaux la cxi-supra difino, antaux du jarcentoj ekzistis teorie nur 4 kontinentoj: Ameriko, Aŭstralio, Antarkto kaj Afrik-Eŭrazio?. Cxar antaux la fosado de la [Sueza kanalo]? (preta en 1869) kaj la [Panama kanalo]? (preta en 1914), ja eblis seksxue piediri de Afriko al Azio, kaj de Norda al Suda Amerikoj. Tiel, oni ne malpravas asertante, ke gxis 1869 ekzistis 4 kontinentoj, 1869-1914 kvin, kaj ke Homo pli efike ol geologio? sxangxis la aspekton de la mondo. Vd. ankaux Nomoj de Kontinentoj - La limo inter Eŭropo kaj Azio |
Vd. ankaux Nomoj de Kontinentoj |
/Priparolu |
Ili grandparte altiĝas super la marnivelo, dume periferioj (kontinetbretoj) troviĝas sur ĝi. Kontinentojn karakterizas t.n. kontinenta tipo de terkrustaranĝo je profundo de 35-70 km kun granito-metamorfa tavolo.
En nuntempa geologia epoko ekzistas kontinentoj: (1) Eŭrazio, (2) Nord-Ameriko, (3) Sud-Ameriko, (4) Afriko, (5) Aŭstralio, (6) Antarkto.
Malgraŭ la ĝusta difino de la termino “kontinento”, en multaj landoj oni konsideras ilian nombron diverse: 5, 6, 7. Iuj pensas ke Eŭropo kaj Azio estas memstaraj kontinentoj, kaj iuj, du aliajn kontinentojn Nord-Ameriko kaj Sud-Ameriko traktas kiel unu kontinenton. Kutime, tion kaŭzis konfuzo inter la du vortoj "kontinento" kaj "mondoparto": Dum Aŭstralio estas kontinento, Oceanio estas la mondoparto en kiu troviĝas kaj Aŭstralio, kaj insulego Nov-Gvineo?, kaj insularoj Melanezio?, Mikronezio? kaj Polinezio?.
Jen komparaj ampleksoj de ĉiuj mondopartoj laŭ la surfaco (mln kv.km):
Mondparto | Surfaco mln kv.km | Av. alteco m | Maks. alteco m |
---|---|---|---|
Eŭrazio? | 54,6 | 840 | 8848 |
- Azio | 44,4 | 950 | 8848 |
- Eŭropo | 10,2 | 300 | 4807 |
Ameriko | 42,5 | 650 | 6960 |
- Nord-Ameriko | 24,2 | - | 6193 |
- Sud-Ameriko | 18,3 | - | 6960 |
Afriko | 29,9 | 750 | 5895 |
Antarkto | 13,9 | 2200 | 5140 |
Oceanio | 8,9 | 340 | 5029 |