Brazilo

Geografio > Ameriko > Sudameriko > Brazilo

---

Ŝtatoj: Akro?, Alagoaso?, Amapao?, Amazono?, Bahio?, Cearao, Espirito-Santo?, Gojaso?, Maranjo?, Mato-Groso?, Minas-Ĝerajso?, [Norda Rio-Grando]?, Paraibo?, Paranao?, Parao?, Pernambuko?, Piaŭio?, Rio-de-Ĵanejro?, Rondonio?, Rorajmo?, [Sankta Katarino]?, Sao-Paŭlio?, Serĝipo?, [Suda Mato-Groso]?, [Suda Rio-Grando]?, Tokantinso? kaj [Federacia Distrikto]?

---

Brazilo estas la kvina plej granda lando en la mondo laŭ surfaco (post Rusio, Ĉinio, Kanado, kaj Usono), kaj la kvina plej granda en la mondo laŭ loĝantaro (post Ĉinio, Barato]], Usono, kaj Indonezio.) Eltrovita de la portugalo [[Pedro ÁLAVES CABRAL]] en 1500, Brazilo, kie oni parolas la brazilan portugalan, havas grandan rasan kaj kulturan diversecon. La portugaloj intermiksiĝis kun la indiĝenoj?. Al ili aldoniĝis afrikaj negroj, alportitaj dum la kolonia periodo ĝis 1888. Al ĉiuj aliĝis enmigrintoj el pli ol 50 landoj, precipe de Eŭropo kaj Japanio.

Brazilo havas kvin geografiajn regionojn. Estas la Norda, kun la grava ekologia sistemo, la [Amazona Arbaro]?, kaj la Amazono?, la plej granda rivero en la mondo. Estas la Nordorienta kun multaj plaĝoj. Estas la Mezokcidenta kun la Pantanal, grandaj marĉaj regionoj, kun riĉa faŭno kaj flaŭro, kaj la plej grandaj riverbasenoj en la kontinento?. Estas Suroriento kun la bela urbo de Rio-de-Ĵanejro? kaj la potenco de Sao-Paŭlo?, financa centro de la lando, kaj kun la urbo [Ouro Preto]?, kiu havas verkojn de Aleijadinho?, la plej grava baroka skulptisto en Brazilo. Kaj estas la Suda regiono de Brazilo kun montara pejzaĝo, kaj multaj eŭropaj enmigrintoj, kaj uno el pla plej elstaraj akvofaloj en la mondo, [[Iguaçu]], deklarita de Unesko kiel mondheredaĵo pro sia natura beleco.

Loko: 10 Su, 55 Ok (centra kaj orienta Sudameriko)

Areo: 8.456.510 km²
semotaŭga: 5%

Loĝantaro: 172.860.370 (julio 2000, takso) % urbana: 81% (2000)
homoj po kv. km: 20,4 (2000)
homoj po kv. km da semotaŭga tero: 408,8 (2000)
kreskanta procento: 0,94% (2000, takso)
naskoj: 18,84 po 1000 homoj po jaro (2000, takso)
mortoj: 9,37 po 1000 homoj po jaro (2000, takso)
migrantoj: -0,03 po 1000 homoj po jaro (2000, takso)
beboj mortintaj: 38,04 mortoj po 1000 naskoj (2000, takso)
infanoj po virino: 2,13 infanoj naskita po virino (2000, takso)
meza vivo longeco: 62,94 jaroj (58,54 viroj, 67,56 virinoj) (2000, takso)

Ĉefurbo: Braziljo?
La plej grandaj urboj: milionoj en 2000:

17,90	Sao-Paŭlo? (#5 tutmonde)
10,65	Rio-de-Ĵanejro? (#22 tutmonde)
4,15	[Belo Horizonto]?
3,50	[Porto Alegro]?
3,35	Recifo?
2,95	Salvadoro
2,85	Fortalezo
2,60	Kuritibo?

Etnoj: 55% eŭropana (el Portugalio, Germanio, Italio, Hispanio, Pollando), 38% miksita (eŭropana kaj afrikana), 6% afrikana, 1% aliaj ( japana, araba, amerikana).
Religio: 80% katolikismo
Lingvo: la portugala (oficiala), hispana, angla, franca
alfabeta: 83,3% (83,3% viroj, 83,2% virinoj) (1995, takso)

Registaro?: demokratio kun tre komplika konstitucio kaj regado de profesoroj kaj la IMF.
sendependeco: la 7-an de septembro 1822 de Portugalio
Organizoj: UNO (1945)
konstitucio: la 5-an de oktobro 1988
korupteco?: 3,9 CPI (10 = honesta, 0,0 = tute korupta) (2000)

Ekonomio?: 270 Gd (1998, takso)
po kapo: 1,56 kd (1998, takso)
kreskanta procento: 0,8% (1999, takso)
inflacio?: 5% (1999), 1094% (1994)
senokupa: 7,5% (1999)

Valuto?: 1 realo (R$)

/Priparolu?